Rodzinny kłopot – celiakia

Celiakia – badanie DNA to najszybsza metoda diagnozy

Za występowanie celiakii odpowiadają geny HLA DQ2 i/lub HLA DQ8, dlatego rozpocząć diagnostykę tej choroby u rodziny warto od testów DNA. Prawdopodobieństwo zachorowania obojga bliźniąt jednojajowych wynosi 75%, natomiast w bezpośrednim pokrewieństwie ok. 16%. Badanie DNA jest szybkie i bezbolesne, a w wielu przypadkach pozwala uniknąć nieprzyjemnej biopsji jelita. Warto więc rozważyć je szczególnie u małych dzieci.

Test DNA wykazuje, czy dana osoba jest nosicielem genów HLA DQ2 i/lub HLA DQ8. Jeśli badanie wyjdzie pozytywnie (gen jest obecny), konieczne jest wykonanie testu z krwi w kierunku przeciwciał IgG i IgA. Jeśli wynik będzie natomiast negatywny (gen nieobecny), osoba badana nie musi się obawiać celiakii obecnie ani w przyszłości.

Wykonanie dodatkowego badania krwi przy pozytywnym wyniku testu DNA jest konieczne, ponieważ nosicielami genów jest aż 30% społeczeństwa – nie u każdej z tych osób rozwija się jednak aktywna postać choroby. Aby mieć pewność co do swojego zdrowia, badanie DNA wystarczy wykonać raz w życiu, natomiast testy z krwi należy regularnie powtarzać.Co niezwykle ważne, sama obecność genów w organizmie wcale nie świadczy o tym, że dana osoba chora jest na celiakię. Dopóki choroba się nie rozwinie, gluten jej nie szkodzi.

Celiakia – objawy u dzieci i dorosłych

Celiakia może objawiać się na różne sposoby, dlatego jej wykrycie jedynie na podstawie symptomów jest niemal niemożliwe. Dzieci najczęściej chorują na postać jawną: cierpią na bóle brzucha, wymioty, biegunkę, wzdęcia i brak apetytu. Starsze dzieci (powyżej 3. roku życia) narażone są dodatkowo na opóźnienie w rozwoju, wolniej rosną, ważą za mało, są przygnębione, rozdrażnione i smutne. W ich organizmach pojawiają się również niedobory wynikające z problemów z wchłanianiem witamin i minerałów, dlatego może pojawić się np. anemia czy osteoporoza.

U dorosłych postać jawna celiakii jest stosunkowo rzadka (ok. 10%) – częściej pojawiają się nietypowe objawy. Mogą to być np. bladość skóry, anemia, afty, bóle kości, mięśni oraz stawów, osłabienie, obrzęki, skłonność do depresji.

Celiakia w rodzinie – dietę bezglutenową łatwiej wprowadzić dla wszystkich

Osobie chorej na celiakię może zaszkodzić nawet ilość glutenu obecna np. w okruszkach pszennego chleba. Bardzo ciężko jest więc wyeliminować ten składnik z diety wtedy, kiedy gluten pojawia się w domu na co dzień. Mając na uwadze zdrowie chorego członka rodziny, warto całkowicie pozbyć się glutenu z kuchni. Jeśli dieta będzie odpowiednio zbilansowana, brak glutenu nie odbije się negatywnie na zdrowych członkach rodziny. Eliminacja glutenu jest więc w pełni bezpieczna dla każdego domownika.

Wprowadzenie diety bezglutenowej dla wszystkich to także duże ułatwienie i oszczędność czasu – można zrezygnować z przygotowywania kilku wersji posiłków, tłumaczenia chorym dzieciom, dlaczego nie mogą jeść tego, co inni, a także dokładnego rozdzielania produktów glutenowych i bezglutenowych. To również mniejszy stres – nie ma obaw, że w domu znajdą się produkty, które w jakiś sposób zaszkodzą osobie chorej.

Bardzo ważne jest prawidłowe zbilansowanie diety, aby żadnemu członkowi rodziny nie zabrakło koniecznych dla organizmu składników odżywczych. Warto wybrać się do dietetyka, który szczegółowo przedstawi zamienniki produktów zawierających gluten i ułatwi stworzenie jadłospisu.

Celiakia w rodzinie – ważne wsparcie

Eliminacja glutenu z diety całej rodziny to nie tylko krok w stronę zdrowia chorego, ale także jego dobrego samopoczucia. Dotyczy to głównie dzieci, które mogą mieć kłopot z przestrzeganiem diety wtedy, kiedy reszta domowników nie musi tego robić. Wsparcie rodziny jest w tym przypadku nieocenione i wpływa pozytywnie również na zdrowie psychiczne.

Warto zdawać sobie sprawę, że kuchnia bezglutenowa może być tak samo smaczna jak ta, która zawiera gluten. Wielu zmian nie odczują nawet te osoby, które wcześniej spożywały gluten. Wystarczy zastosować odpowiednie zamienniki lub postawić na naturalne produkty. W sklepach znajduje się coraz więcej produktów ze znakiem „przekreślonego kłosa”. Wybierając je, można mieć pewność, że będą one bezpieczne.

Gluten w celiakii? Może pojawić się depresja, padaczka, a nawet nowotwór

Nieprzestrzeganie diety bezglutenowej (spożywanie glutenu nawet w minimalnej ilości) może mieć bardzo negatywne skutki dla zdrowia osoby chorej. Dostarczenie organizmowi glutenu wiąże się bowiem z reakcją autoimmunologiczną – zanikaniem kosmków jelitowych, które odpowiadają za wchłanianie substancji odżywczych.

Nieleczona celiakia grozi więc uszkodzeniem błony śluzowej jelita, zaburzając proces wchłaniania składników odżywczych. Niedożywionemu organizmowi grożą m.in.: anemia, niskorosłość, padaczka, autyzm, niedorozwój szkliwa zębowego, problemy z płodnością, poronienia, a nawet nowotwory.

www.badaniaprenatalne.pl